Çocukluk travmaları, herhangi bir kişinin yaşamı üzerinde derin bir etkiye sahip olabilecek zor ve acı verici deneyimlerdir. Yetişkin psikolojisi üzerinde de önemli etkileri olabilirler.
Çocukluk travmalarının yetişkin psikolojisi üzerindeki bazı yaygın etkileri şunlardır:
Duygusal sorunlar: Çocukluk travması, depresyon, anksiyete, öfke sorunları, travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) ve kimlik sorunları gibi duygusal sorunlara yol açabilir.
Depresyon: Çocukluk travması, yetişkinlikte depresyona yakalanma riskini artırabilir. Travma geçirmiş kişiler, depresyon semptomları yaşama olasılıkları daha yüksektir. Bu semptomlar arasında üzgün hissetme, ilgi ve zevk kaybı, yorgunluk, konsantrasyon güçlüğü ve intihar düşünceleri yer alabilir.
Anksiyete: Çocukluk travması, yetişkinlikte anksiyete bozukluklarına yakalanma riskini artırabilir. Travma geçirmiş kişiler, anksiyete semptomları yaşama olasılıkları daha yüksektir. Bu semptomlar arasında endişe, korku, panik atak, huzursuzluk ve konsantrasyon güçlüğü yer alabilir.
Öfke sorunları: Çocukluk travması, öfke sorunları geliştirme riskini artırabilir. Travma geçirmiş kişiler, öfkelerini kontrol etmekte zorlanırlar. Bu, şiddetli öfke patlamalarına, saldırgan davranışlara ve ilişkilerde sorunlara yol açabilir.
Travma sonrası stres bozukluğu (TSSB): TSSB, travmatik bir olayın ardından ortaya çıkan bir zihinsel sağlık durumudur. TSSB belirtileri arasında travmatik olayı tekrar tekrar yaşama, travmatik olayla ilgili olumsuz düşüncelere sahip olma, kaçınma davranışları ve aşırı uyarılma yer alır. Çocukluk travması, yetişkinlikte TSSB geliştirme riskini artırabilir.
Kimlik sorunları: Çocukluk travması, kimlik gelişimini etkileyebilir. Travma geçirmiş kişiler, kimliklerinde boşluk veya tutarsızlık hissedebilirler. Bu, kimlik krizlerine, kendini değersiz hissetmeye ve ilişkilerde zorluklara yol açabilir.
İlişki sorunları: Çocukluk travması, yakın ilişkilerde zorluklara neden olabilir. Kişiler güven sorunları yaşayabilir, başkalarına yakın olmaktan korkabilir veya ilişkilerde olumsuz kalıplar geliş
Güven sorunları: Çocukluk travması, güven sorunlarına yol açabilir. Travma geçirmiş kişiler, başkalarına güvenmekte zorlanabilirler. Bu, ilişkilerinde kıskançlık, şüphe ve kontrol etme davranışlarına yol açabilir.
Yakınlık korkusu: Çocukluk travması, yakınlık korkusuna yol açabilir. Travma geçirmiş kişiler, başkalarına yakın olmaktan korkabilirler. Bu, ilişkilerden kaçınmaya, izolasyona ve yalnızlığa yol açabilir.
Olumsuz ilişki kalıpları: Çocukluk travması, ilişkilerde olumsuz kalıpların gelişmesine yol açabilir. Örneğin, travma geçirmiş kişiler, ihmalkar veya istismarcı ilişkilere çekilebilirler.
Bilişsel sorunlar: Çocukluk travması, bilişsel sorunlara yol açabilir. Travma geçirmiş kişiler, dikkat eksikliği, konsantrasyon sorunları, hafıza sorunları ve karar vermede zorluklar yaş
Dikkat eksikliği: Çocukluk travması, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) geliştirme riskini artırabilir. Travma geçirmiş kişiler, dikkatlerini sürdürmekte, görevleri tamamlamakta ve dikkat dağıtıcı şeylere karşı dirençli olmakta zorlanabilirler.
Konsantrasyon sorunları: Çocukluk travması, konsantrasyon sorunlarına yol açabilir. Travma geçirmiş kişiler, yeni bilgileri öğrenmekte, zorlu görevlere odaklanmakta ve karmaşık düşünceleri takip etmekte zorlanabilirler.
Hafıza sorunları: Çocukluk travması, hafıza sorunlarına yol açabilir. Travma geçirmiş kişiler, travmatik olayı hatırlamakta, günlük yaşamda gerekli bilgileri hatırlamakta ve yeni bilgileri hatırlamakta zorlanabilirler.
Karar vermede zorluklar: Çocukluk travması, karar vermede zorluklara yol açabilir. Travma geçirmiş kişiler, seçenekleri değerlendirmekte, kararlar vermekte ve kararlarından emin olmakta zorlanabilirler.
Fizyolojik sorunlar: Çocukluk travması, baş ağrısı, mide bulantısı, uyku sorunları ve kronik ağrı gibi fiziksel sorunlara yol açabilir.
Çocukluk travmalarının etkileri, travmanın türüne, şiddetine ve süresine bağlı olarak değişebilir. Ayrıca, kişinin travmaya nasıl tepki verdiğine ve travmayı nasıl ele aldığına bağlı olarak da değişebilir.
Çocukluk travmalarının etkilerini azaltmak için yapabileceğiniz bazı şeyler şunlardır:
- Travmayı kabul edin ve onunla yüzleşmek için zaman ayırın. Travmayı inkar etmek veya bastırmak, etkilerini azaltmaya yardımcı olmayacaktır.
- Destek alın. Bir terapist veya danışmanla konuşmak, travmayı ele almanıza ve etkilerini yönetmenize yardımcı olabilir.
- Sağlıklı başa çıkma mekanizmaları geliş Stresi yönetmenize, duygularınızı sağlıklı bir şekilde ifade etmenize ve olumsuz düşüncelerden kurtulmanıza yardımcı olabilecek sağlıklı başa çıkma mekanizmaları geliştirin.
Çocukluk travması, yaşamı zorlaştırabilecek zor bir deneyimdir. Ancak, travmayı ele almak ve etkilerini yönetmek için yapabileceğiniz şeyler var.
Psikolojik Danışman İrem Rüzgar