ÇOCUK VE EKRAN

çocuk ekran

Çocuk ve ekran kullanımı nasıl olmalı? Teknolojinin yaşamın tüm alanlarında yaygınlaşmasıyla beraber herkes gibi çocukların da televizyon, tablet, bilgisayar, telefon gibi ekranlar üzerinden harcadığı süreler daha çok artmaya başlamıştır.

 Ekrana maruz kalmak yediden yetmişe herkesi etkilese de erken çocukluk dönemi; bilişsel, dil, sosyal, duygusal, öz bakım ve psiko motor gelişim alanlarıdediğimiz temel gelişimsel yapı taşları adına oldukça kritik bir dönemdir.

Erken çocukluk olarak ifade edilen 0-6 yaş döneminin çocuk gelişiminde kritik olmasının sebebi, çocukların etkileşim içinde oldukları her türlü uyaranın onların gelişim temellerinin atılmasında güçlü bir etkiye sahip olmasından kaynaklanır.

İlk olarak ebeveylerin kendi ekran kullanımlarını gözden geçirmesi oldukça önemli. Çocuklar gözlemleyerek öğrendikleri için ebeveynlerin ekran kullanımı ile ilişkili doğru şekilde rol model olmaları gerekmektedir.

Ekran kullanımını erken dönemlerden itibaren belli zaman aralıklarında başlatmak ve sürdürmek oldukça önemli. Burada 3-6-9-12 kuralından bahsedebiliriz:

“3-6-9-12 kuralı” da sizlere ekran kullanımıyla ilgili güzel bir yol haritası çizebilir:

  • 3 yaştan önce çocukların ekrana maruz kalmaması
  • 6 yaştan önce çocukların bilgisayar ve konsol oyunu oynamamaları
  • 9 yaştan önce internete tek başlarına girmemeleri
  • 12 yaştan önce ise çocukların sosyal medya platformlarında kendilerine ait hesaplarının olmaması da dikkat edilebilecek önemli noktalardır.

KLİP SENDROMU

Klip sendromu erken dönemde çocukların izledikleri ekran görüntüsüne hipnoz olma durumudur. Çocukların izledikleri ekran görüntüsüne bir süre sonra anlamsız bakmaya başlaması da denilebilir. Çocuklarda sosyal izolasyona bağlı dil gelişim gecikmesini de tetikleyen bir durumdur.

Beyin gelişiminin en önemli aşaması olan ve birçok kritik dönemi içinde barındıran 0-2 yaş döneminde yoğun ekrana maruz kalan çocuklarda çeşitli problemlerin görülme sıklığı da oldukça fazladır.

Çocukların ekran da gördükleri hızlı hareketlere alıştıkları ve günlük yaşamlarındaki hareketliliklerini de buna bağlı olarak istemsiz arttırdıkları görülmektedir. Zamanla bu durum çocuklarda dikkat dağınıklığını tetiklemekte ve ileriki dönemlerde çocuklarda dikkat odaklama problemine dönüşmesine neden olmaktadır.

EKRANI ÖDÜL OLARAK KULLANMAYINIZ !

  Yemeğini bir türlü ekransız yemiyor! İzlemeden asla uyumaz!…’’ cümlelerini bir yerden hatırlıyor muyuz? Birçok anne babanın kurduğu ve ‘’ama çocuğum çok alışkın izlemeye!’’ diye haykırdığı bu cümlelerin biraz nedenini düşünelim. Bu ekran tercih etme durumu, gerçekten çocuğunuzun alışkanlığı mı yoksa sizin mi?

  Anne ve babaların kolayına gelmesi ile tercih edilen bir süre sonrada çocukta bağımlılığa sebep olan bu durum aslında anne babaların alışkanlığıdır. Zamanla çocuklarda vazgeçilemez oyuncak haline gelmektedir.

Çocukların ihtiyaç duyduğu oyunu televizyon ile doyurmaya çalışmak çocuklar ile aile arası iletişim problemlerini tetiklemektedir. Bir süre sonra bu durum ödül haline gelmeye başladıysa da işin içinden çıkılamaz hal alır.

Tablet, telefon, televizyon yerine; yemek yedirirken, uykuya geçiş öncesi veya yolculuk sırası çocuğunuza kitap okumaya, onunda her koşulda nasıl olursa olsun eğlenerek mutlulukla oyun oynamaya alışırsanız ekranı tercih etmeye gerek duymayacaksınız.

Neden mi? Çünkü çocuğunuz sizinle eğlenmeyi, eğlenerek kendi sinirlendiği durumdaki krizini unutmayı öğrenecek, sizinle iletişimi arttıkça problem karşısında konuşarak çözüm bulmaya alışacak.

Bu yüzden sevgili ebeveynler, çocuklarınız ile bol etkileşimli, eğlence amaçlı oyunlar oynayın ki aranızdaki iletişim bağlarını daha da güçlendirin. Gereksiz, zararlı uyaranlar tercih etmek zorunda kalmayın. Erken dönemde keyifle geçirilen her anın ilerideki gelişim süreci için önemli birer basamak olduğunu unutmayın…

Ekran Kullanımının Zararlarını Önlemek için Ebeveynler Neler Yapmalıdır?

  • Ebeveynlerin ekran kullanım şekilleri ve süreleri ile çocuklarına örnek olmaları önemlidir.
  • Çocukların ekran kullanım yeri, zamanı, içeriği, niteliği ve süresi belli kurallara bağlanmalıdır.
  • Erken çocuklukta ekran kullanımının genellikle oturma odası gibi günlük olarak vakit geçirilen bir yerde ve ebeveyn kontrolünde olması önerilir.
  • Çocukların uyku kalitesini arttırmak için uyku zamanından en az bir ya da bir buçuk saat önce ekran kullanımını bırakmaları önemlidir.
  • Çocukla ebeveyn etkileşimi içerisindeyken teknolojik aletlerin mümkünse ortamdan uzak tutulması veya etkileşimi etkilemeyecek şekilde ortamda bulundurulması önerilir.
  • Çocukların fiziksel, duygusal ve sosyal ihtiyaçlarını karşılayabileceği zamanların ve gerçek kaynakların varlığından emin olunmalıdır.
  • Çocuklara ekran kullanımı hakkında sınır koyulurken eğer yaş düzeyi uygunsa bu kurallar nedenleri açıklanarak ve çocuklarla beraber belirlenmelidir.
  • Çocuklara ekran kullanımı konusunda asla değişmeyen katı sınırlar veya yasaklar koymaktan ziyade, ihtiyaç hallerinde küçük esneme payı yapılabilecek ve çocuk-ebeveyn işbirliğini destekleyecek tutumların tercih edilmesi önerilir.

PSK.BEYZANUR BOZKURT

Paylaşmak Güzeldir :
blog

İlgili Konular

SEO & Web Tasarımı SEOmodi Ajansı Tarafından Yapılmıştır.