İnsanlar, hayatları boyunca deneyimledikleri olaylar, ilişkiler ve yaşantılarla şekillenen zihinsel şemalara sahiptir. Zihinsel şemalar, düşünce, inanç ve duygularımızı yönlendiren kalıplardır. Ancak, bazı zihinsel şemalar sağlıklı olmayabilir ve hayatımızı olumsuz etkiler. İşte bu noktada, Şema Terapisi önemli bir rol oynar. Şema Terapi, bilişsel bir terapi yaklaşımıdır. Bu terapi yaklaşımı, kişinin kalıplaşmış zihinsel şemalarını tanımlamak, anlamak ve değiştirmek üzerine odaklanır. Şemalar, genellikle çocukluk döneminde yaşanan travmatik deneyimler, olumsuz ilişkiler veya aile dinamikleri gibi faktörlerden kaynaklanır. Şemalar, kişinin kendine, başkalarına ve dünyaya dair algılarını ve inançlarını etkiler. Şema Terapinin temel amacı, kişinin sağlıksız zihinsel şemalarını fark etmesini ve bunları sağlıklı şemalarla değiştirmesini sağlamaktır.

Şema Terapisi Nasıl Çalışır?

Şema terapisi, aşağıdaki temel adımları içeren bir süreç izler:

  • Şema Değerlendirmesi: Terapist, kişinin yaşamını etkileyen duygusal şemaları ve inançları belirlemek için detaylı bir değerlendirme yapar.
  • Şemaları Tanıma: Kişi, çocukluk döneminde edinilen duygusal şemalarını tanımak ve bu şemaların nasıl çalıştığını anlamak için terapistle çalışır.
  • Duygusal İşleme: Kişi, duygusal olarak zorlayıcı deneyimleri ve şemaları daha derinlemesine işler ve bu şemaları sorgular.
  • Değişim ve Yeniden Yapılandırma: Kişi, eski ve zararlı şemaları yeniden yapılandırmaya çalışırken daha sağlıklı inançları ve şemaları geliştirmeye odaklanır.
  • Davranışsal Değişim: Şemaların değiştirilmesi, kişinin davranışlarını ve duygusal tepkilerini değiştirmesine yardımcı olur. Bu, daha sağlıklı ilişkiler kurmalarına ve yaşam sorunlarıyla daha iyi başa çıkmalarına katkıda bulunur.

Kimler İçin Uygun?

Şema terapisi, çeşitli duygusal sorunlarla başa çıkmak isteyen herkes için uygun olabilir.

  • Duygusal sorunlar yaşayanlar (örneğin, depresyon, anksiyete, öfke sorunları)
  • İlişki sorunları yaşayanlar
  • Geçmiş travmaları olanlar
  • Kendine zarar verme veya intihar eğilimleri olanlar

 

Samet DİNÇ

Psikolog